De leesvaardigheid van onze jongeren gaat achteruit. In het meest recente PISA-onderzoek vallen de Vlaamse leerlingen voor het eerst uit de top-10. Bijna 20 procent van de vijftienjarigen haalt niet langer het basisniveau leesvaardigheid. Ook het meest recente PIRLS-onderzoek en de Onderwijsspiegel van 2020 bevestigen de negatieve tendens. Nochtans is goed en graag lezen cruciaal voor de algemene ontwikkeling van jongeren. Zonder goede leesvaardigheden kan er van echt kwalitatief onderwijs geen sprake zijn.
Lezen bevorderen in heel Vlaanderen
Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts investeert nu ruim 2 miljoen euro in 22 projecten ‘Lezen op school’. Die zullen in de loop van volgend schooljaar de leesvaardigheid van in totaal zo’n 80.000 kinderen en jongeren versterken. Ongeveer 250.000 euro komt uit het Vlaamse Randfonds: middelen waarmee Weyts specifiek inzet op leesbevorderingsprojecten in de Vlaamse Rand. “We moeten lezen bevorderen in héél Vlaanderen, maar de Vlaamse Rand kampt met de extra uitdaging van veel anderstalige inwijkelingen”, zegt Weyts.
Boekenpakketten en leesgroepjes in de Vlaamse Rand
De leesprojecten zijn heel divers en worden in de meeste gevallen georganiseerd door samenwerkingsverbanden tussen scholen, lokale besturen en andere organisaties die ervaring hebben met leesbeleid. Zo gaat vzw ‘de Rand’ in de Vlaamse Rand onder andere boekenpakketten aankopen en leesgroepjes organiseren die begeleid worden door vrijwilligers. Cultuurnetwerk Kempen gaat onder meer activerende bibbezoeken organiseren én de uitbouw van klasbibliotheken ondersteunen. In het Oost-Vlaamse Zele worden dan weer voorleessessies door (groot)ouders en auteurslezingen gehouden.
Taalturbo voor Nederlandse taalbeheersing
“We zetten volop in op Nederlandse taalbeheersing: een echte taalturbo”, zegt Weyts. “Naast onder meer de verplichte taalscreening in de derde kleuterklas, verscherpte eindtermen en taalstimulerende projecten bieden ook deze 22 projecten ‘Lezen op school’ extra kansen aan jongeren in Vlaanderen.”
Vlaams minister van Cultuur Jan Jambon zet mee zijn schouders onder het project. "De digitalisering grijpt in alle sectoren om zich heen. Dat is goed, maar het heeft ook schaduwzijden. Onze traditionele leescultuur dreigt eronder te lijden. Dat moeten we te allen prijze vermijden.”