Masterplan voor 1.000 nieuwe of gerenoveerde scholen

Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts schetst in een ambitieus Masterplan Scholenbouw hoe hij deze regeerperiode meer dan € 3 miljard gaat investeren in scholeninfrastructuur. Dat is nog eens € 500 miljoen meer dan in de vorige regeerperiode. De investeringsgolf biedt perspectief voor ruim 1.000 gloednieuwe of grondig gerenoveerde scholen. Er komt een grote operatie renovatie van verouderd schoolpatrimonium, extra capaciteit, meer multifunctionele schoolgebouwen die ook na de lesuren opengesteld kunnen worden en meer duurzaamheid.   “Als Vlamingen hebben we onze welvaart te danken aan de kwaliteit van ons onderwijs”, zegt Weyts. “Wie inzet op de kwaliteit van ons onderwijs, moet ook inzetten op kwaliteitsvolle infrastructuur voor ons onderwijs”.

De Vlaamse Regering heeft de ambitie om voor elk kind een kwaliteitsvolle plaats in het onderwijs te garanderen. De uitdagingen op het gebied van schoolinfrastructuur zijn echter enorm. Zo zijn er grote behoeften uit het verleden en nieuwe capaciteitsnoden. Een aanzienlijk deel van het huidige onderwijspatrimonium is verouderd en niet toekomstgericht. In de vorige regeerperiode werd een inhaalbeweging ingezet met ongeveer € 2,5 miljard aan nieuwe investeringen.

Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts schetst nu in een ambitieus Masterplan Scholenbouw hoe hij deze regeerperiode meer dan € 3 miljard gaat investeren in schoolgebouwen. Dat is nog eens € 500 miljoen meer dan in de vorige regeerperiode. De investeringsgolf biedt perspectief voor ruim 1.000 gloednieuwe of grondig gerenoveerde scholen. Dat is ook goed nieuws voor de Vlaamse economie. Volgens economen zijn overheidsinvesteringen in onderwijs één van de meest doeltreffende manieren om de economie aan te zwengelen – heel erg welkom nu de coronacrisis voor een economische terugval zorgt.

“We hebben ons de afgelopen maanden dubbel geplooid om de kwaliteit van ons onderwijs te blijven verzekeren”, zegt Weyts. “Er was hoogstaand afstandsonderwijs, het laptopproject, de zomerscholen, … Maar het allerbeste onderwijs wordt nog altijd gegeven door de leerkracht in de klas. Dus versterken we nu de inhaalbeweging die ingezet is in de vorige regeerperiode voor meer en betere schoolinfrastructuur”.

Het Masterplan Scholenbouw voorziet in een grote operatie renovatie van verouderde gebouwen. Weyts voorziet maar liefst € 1,4 miljard publieke middelen voor de vervanging van bestaande schoolinfrastructuur. Daarbovenop zal het patrimonium ook vernieuwd en uitgebreid worden via alternatieve financiering. De middelen zullen tussen de verschillende netten verdeeld worden aan de hand van de actuele noden.

Weyts trekt in de periode 2020-2024 € 360 miljoen uit voor extra capaciteit. Het gaat dan vooral om het secundair onderwijs, waar de noden het hoogste zijn in de komende jaren. De grootste tekorten worden verwacht in de Vlaamse Rand en in de onderwijszones Antwerpen en Brussel.

Het Masterplan benut volop het potentieel van alternatieve financiering, via huursubsidies en het systeem van DBFM (Design, Build, Finance, Maintain – Ontwerpen, Bouwen, Financieren, Onderhouden). Er komt een jaarlijkse oproep voor huursubsidies, goed voor een investering van in totaal € 318 miljoen. De lopende DBFM-operatie Scholen van Morgen wordt voltooid met de oplevering van de laatste 21 scholen. Ook het projectspecifiek DBFM-programma wordt uitgevoerd, goed voor nog eens 40 schoolbouwprojecten. Als klap op de vuurpijl bereidt hij deze regeerperiode een bijkomende DBFM-investeringsgolf voor van € 1 miljard. Weyts wil ook nagaan hoe spaargeld gemobiliseerd kan worden voor nieuwe DBFM-projecten.

De Vlaamse schoolgebouwen zullen multifunctioneler worden. Alle ruimtes die zich lenen voor openstelling moeten ook effectief opengesteld worden na de lesuren. Zo kan bijvoorbeeld de lokale sportclub of jeugdbeweging ook gebruik maken van schoolgebouwen. Er komt een decretaal kader en er komen projectoproepen voor het openzetten van schoolsportinfrastructuur.

Er gaat ook veel aandacht naar klimaat en duurzaamheid. Een groenere school bespaart op uitstoot én op de energiefactuur. Vanaf 2021 bouwt Vlaanderen BEN-scholen en komt er een projectoproep voor de realisatie van klimaatneutrale scholen. In de subsidie- en financieringsvoorwaarden komt meer aandacht voor de zorg voor ons klimaat en er zal meer circulair gebouwd worden.