Het onderwijs kampt met grote uitdagingen. Zo verlaten vier op de tien beginnende leerkrachten na enkele jaren het onderwijs. Zowel leerkrachten als directeurs gaan gebukt onder vele extra taken, zodat ze minder tijd overhouden voor hun absolute kerntaken. Om deze en andere problemen aan te pakken, sloot Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts in september een nieuwe Collectieve Arbeidsovereenkomst (cao) af met de onderwijspartners. In totaal zal er dankzij deze cao 188 miljoen euro extra per jaar geïnvesteerd worden in het opkrikken van de onderwijskwaliteit en het aantrekkelijker maken van het lerarenberoep. Zo komen er extra uren om beginnende leerkrachten beter te begeleiden en extra uren om leerkrachten meer ruimte te geven voor hun absolute kerntaak: lesgeven. Het was voor scholen echter nog wachten op meer gedetailleerde informatie: wat betekent dit nu concreet allemaal voor hun school?
Extra uren om ondersteunend personeel te betalen
Er is nu meer duidelijkheid over hoeveel extra uren er precies bijkomen en hoe scholen deze extra uren kunnen inzetten. Concreet zullen scholen deze uren niet enkel kunnen gebruiken om leerkrachten te betalen. Als een school geen extra leerkracht kan vinden (wat, gelet op het lerarentekort, vaak het geval kan zijn), dan kunnen ze de extra uren ook gebruiken om ondersteunend personeel te betalen. Het gaat dan om mensen zonder lerarendiploma, die bijvoorbeeld toezicht kunnen houden of klassenroosters kunnen opmaken. Zo worden de leerkrachten ontlast en kunnen zij zich beter toeleggen op hun echte kerntaak: lesgeven. Voor het luik aanvangsbegeleiding komen er zowel voor basisscholen als voor middelbare scholen gemiddeld vier uren per week bij, voor grote scholen kan dit oplopen tot 13 extra uren per week (basisonderwijs) of 30 extra uren per week (secundair onderwijs). Voor het luik kerntaak gaat het om gemiddeld vier uur extra per week in het basisonderwijs en negen uur extra per week in het secundair onderwijs, in de grotere scholen kan dit oplopen tot 14 uur extra per week (basisonderwijs) of 51 extra uren per week (secundair onderwijs). Eerstdaags krijgen de scholen ook omzendbrieven met extra duiding, maar bij deze weten de scholen alvast zo spoedig mogelijk waaraan ze zich kunnen verwachten.
Basisscholen krijgen extra geld om beleidsmedewerker aan te werven
Basisscholen krijgen bovendien meteen extra middelen voor de aanwerving van een beleidsmedewerker, die de schooldirecteur ontlast. Die extra punten zijn structureel voorzien vanaf januari 2022, maar nu is er ook een overgangsregeling voor de periode september-december. Voor deze periode van vier maanden ontvangt een gewone basisschool meteen gemiddeld ongeveer 3.000 euro extra, waarmee ze al een beleidsmedewerker kunnen aanwerven.
Scholen krijgen extra tijd om deze extra uren te verwerken. De indientermijn voor het zogenaamde dossier jaarlijkse inlichtingen wordt verlengd. Dit is de jaarlijkse rapportage waarin scholen aan het Departement Onderwijs en Vorming aangeven hoe de uren op school verdeeld zijn. Normaal gezien moesten scholen van het secundair onderwijs uiterlijk tegen 8 november hun gegevens rapporteren – dit is de dag na de herfstvakantie. Om scholen extra tijd te geven en om te vermijden dat directies en ondersteunende personeelsleden hun hele herfstvakantie moeten opofferen aan administratie, krijgen alle scholen nu extra tijd tot en met 30 november.
“Bij het begin van deze regeerperiode was er helemaal geen nieuwe cao voorzien, maar het is heel goed dat we die toch nog hebben kunnen binnenhalen. De noden zijn immers hoog”, zegt Weyts. “We geven de scholen het vertrouwen om flexibel om te springen met de extra middelen.”