Alle Vlaamse leerlingen krijgen centrale toetsen

Er komen voor het eerst centrale toetsen in Vlaanderen. Elke leerling zal in de loop van het leerplichtonderwijs 4 keer zo een centrale toets afleggen: aan het einde van het 4de en het 6de leerjaar en aan het einde van het 2de en 6de jaar secundair onderwijs. De eerste van deze Vlaanderenbrede toetsen worden afgenomen in 2023. Er wordt nu een universitair steunpunt opgericht om als onafhankelijke instantie de kwaliteit van de toetsen te garanderen. “Met centrale toetsen kan de onderwijswereld in de spiegel kijken”, zegt Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts. “Voor het eerst zullen we de leerwinst van alle leerlingen objectief in kaart brengen. Zo kunnen we de kwaliteit van ons onderwijs gericht verbeteren”.

Centrale toetsen worden bijna overal ter wereld gebruikt, maar (nog altijd ) niet in Vlaanderen. Gek genoeg zijn we zo afhankelijk van buitenlandse en fragmentaire steekproeven – zoals het Programme for International Student Assessment (PISA) – om te weten hoe ons eigen onderwijs evolueert. Verschillende onderwijskoepels hebben wel eigen testen, maar die maken elke Vlaanderenbrede vergelijking onmogelijk. Er is geen instrument om objectief zicht te krijgen op de leerwinst van elke leerling. Dat betekent ook dat we in deze coronatijden maar moeilijk in kaart kunnen brengen welke leerlingen in welke scholen nu hoeveel leerachterstand opgelopen hebben.

De Vlaamse Regering trekt  nu € 13.5 miljoen uit voor de ontwikkeling van centrale toetsen. Die toetsen zullen worden afgenomen aan het einde van het 4de en 6de leerjaar en aan het einde van het 2de en 6de jaar secundair onderwijs. Een universitair steunpunt zal als onafhankelijke instantie gestandaardiseerde, genormeerde, gevalideerde en net- en koepeloverschrijdende proeven uitwerken. De onderwijsverstrekkers zullen via een klankbordgroep betrokken worden bij de ontwikkeling van de toetsen, zodat het eindresultaat gedragen is door het veld. In het secundair onderwijs zullen de eerste gecentraliseerde toetsen afgenomen worden in 2023, het lager onderwijs volgt in 2024.

“Dit is een kleine revolutie in het Vlaamse onderwijs”, zegt Weyts. “Dankzij gecentraliseerde toetsen kunnen we Vlaanderenbreed de vinger aan de pols houden. We zullen kunnen meten in hoeverre de leerlingen de eindtermen echt beheersen en in hoeverre leerlingen en scholen erin slagen om leerwinst te boeken. We moeten dit doen als we de kwaliteit van ons onderwijs willen beschermen en als we de lat hoog willen blijven leggen voor onze leerlingen”.

Weyts lanceert een open oproep voor een universitair steunpunt dat de toetsen zal uitwerken, scholen zal ondersteunen bij de afname en de resultaten zal analyseren op leerling-, klas-, school- en systeemniveau. Er is meteen voldoende financiering voorzien tot eind 2025.