Grote gevolgen voor de deelstaten

De ingewikkelde financiering van de Gewesten en de Gemeenschappen – die amper fiscale autonomie hebben - zorgt ervoor dat fiscale hervormingen op federaal niveau de inkomsten van Vlaanderen en Wallonië grondig beïnvloeden. De nieuwe federale regering-De Wever I is een ambitieus hervormingskabinet waardoor de gevolgen voor de deelstaten groot zijn. De Vlaamse overheid bracht de impact voor Vlaanderen zo goed mogelijk in kaart.

Uit berekeningen van het departement Financiën en Begroting en de SERV blijkt dat de impact van het federaal regeerakkoord in 2025, 2026 en 2027 licht positief is, maar dat er vanaf 2028 een negatieve impact op de Vlaamse ontvangsten zal zijn. Die loopt op tot 611 miljoen euro in 2029.

Vlaanderen moet extra inspanningen leveren

De Vlaamse Regering schreef bij het sluiten van het Vlaams regeerakkoord in september 2024 al een buffer van 250 miljoen euro in voor 2029 om de impact van federale hervormingen op te vangen. De precieze modaliteiten van veel federale maatregelen zijn evenwel nog niet bekend: Vlaanderen zal de ontwikkelingen blijven opvolgen en de ramingen voortdurend actualiseren.

“We moeten niemand iets wijsmaken. De cijfers maken duidelijk dat we in Vlaanderen extra inspanningen moeten doen om onze begroting in evenwicht te krijgen en te houden”, zegt Weyts. “Voor mij blijft het essentieel dat we in Vlaanderen de rekeningen op orde zetten.”

Timing federale maatregelen belangrijk

De impact op de Vlaamse begroting kan nog groter worden als zou blijken dat de federale hervormingen pas later dan verhoopt effecten hebben voor mensen die werken aan een laag loon. De Vlaamse Regering vindt het immers belangrijk om stimulansen te geven aan wie werkt en ze gebruikt daarvoor de Jobbonus. Momenteel plant de Vlaamse Regering dat de Jobbonus vanaf 2027 vervangen kan worden door federale maatregelen, maar de precieze impact van de federale maatregelen valt nog niet exact te berekenen omdat alles afhangt van de concretisering en de timing ervan. “Te vrezen valt evenwel dat de federale maatregelen pas tegen het einde van de regeerperiode het wegvallen van de Vlaamse Jobbonus ten volle zullen compenseren”, zegt Weyts. “Ook in dat geval zullen we Vlaams moeten bijsturen, om te verhinderen dat de lasten voor de werkende Vlamingen oplopen in plaats van afnemen. Hopelijk krijgen we daarover snel meer duidelijkheid en kunnen we indien nodig ingrijpen bij de begrotingsopmaak in september.”